İnsan üretimi ve öğrenebilmesi mümkün olan kurmaca dillerden bazıları…
Avatar: Na’vi
2009 yılında vizyona giren filmi Avatar için yönetmen James Cameron, yarattığı uzaylı ırkının her şeyi kapsayabilecek gerçeğe yakın bir tür olması için onlara özel bir dil üretme fikrini ortaya attı. Dil bilimci Paul Frommer’ın yardımını alarak dilin sözcük dağarcığını genişleten ve gramerini oturtan Cameron, hayranların kolaylıkla benimsediği bu dili de filmiyle birlikte hediye etmiş oldu. Hayranların hala kullanarak geliştirdiği bu dilde örnek bir cümle şu şekilde kurulmuş: Fayvrrtep fìtsenge lu kxanì. Fìpoti oel tspìyang, fte tìkenong liyevu aylaru. Türkçeye çevirisi ise “Bu şeytanların burada işi yok. Ders olması için bu şeytanı öldüreceğim” şeklinde gerçekleşmiş.
Otomatik Portakal: Nadset
Yazar Anthony Burgess tarafından yaratılan Nadset, Otomatik Portakal adlı kitapta gençlerin kullandığı göndermelerle dolu bir dil olmasıyla dikkat çekiyor. Nadset kelimesi ise Rusçada “genç” anlamını taşıyor. Kitapta yerel bir dil olarak kullanıldığı görülen Nadset’in, gençlerin karşıt kültür temasını daha iyi yansıtabilmesi için tasarlanmış. Rusça’dan geçen bazı sözcüklerin yanında, doğu Londra’dan bazı ritmik öğelerde bulunduran dili, Anthony Burgess kendisi yaratmış.
Game of Thrones: Dothraki
HBO’nun ünlü dizisi Game of Thrones’da popülerleşse de Dothraki dili aslında George R. R. Martin’in Buz ve Ateşin Şarkısı adlı kitabında okuyucunun karşısına çıkar. Dothraki dilini aynı zamanda Thor: The Dark World’de de görev alan ünlü dil bilimci David J. Peterson yaratmış. Peterson, yarattığı dili Arapça ve İspanyolcanın karşımı olarak tanımlıyor ve göçebe savaşçılara en uygun seslerin bu karışımda olduğunu belirtiyor. Eğer merak edip konuşmak isterseniz, Dothraki.org’da dilin büyük bir kısmını çözebileceğiniz bir sözlük bulunuyor. Tabi sadece Game of Thrones izliyorsanız bir kelimeye muhtemelen hakim olmanız gerekiyor: Khaleesi. Pop kültürü
fenomeni olan bu kelimenin aslında Game of Thrones içinde bebekler için kullanılan bir sözcük olduğunu da belirtmekte fayda var. Sürekli at üstünde olan bu insanlar için Peterson, göçebe yaşam tarzını yansıtan bir dil yaratmaya özen göstermiş. Örneğin, “Nasılsın” anlamına gelen “Hash yer dothrae chek asshekh” aynı zamanda “yolculuğun nasıl geçti” yerine de geçiyor.
The Lord of the Rings: Elfçe
Dil bilimci olan J.R.R. Tolkien, ünlü eseri için kaleme aldığı Elf dilini The Lord of the Rings ve The Hobbit’i yazmadan önce yaratmış. Elfçe’nin iki değişik formu bulunuyor. Quenya ve Sindarin adındaki diller Fince ve Gal dilini andırarak farklı sözcükler ve gramer yapılarında kullanılıyor. Bu diller ise kendi içinde beş farklı diyalektiğe ayrılıyor. “Elen síla lumenn’omentielvo” Türkçe’ye “Buluşmamıza yıldızlar eşlik etsin” anlamına geliyor.